Special Grades of MDF
مترجم:مهندس سید محمد میرمهدی
مشخصات استاندارد تختههای MDF در ضخامتهای متوسط، برای بیشتر کاربردهای صنایع مبلمان و طراحی داخلی تا به امروز تعیین شده است. اگر چه این مواد نسبتا جدید در حال توسعه و پیشرفت هستند، حاصل این پیشرفتها در ۲ تا ۳ سال گذشته کارخانجات MDF را قادر ساخته است تا بتوانند طیف وسیعتری از تختههای استاندارد از ضخامتهای پایین ۸/۱ میلیمتر تا ۶۰ میلیمتر را عرضه کنند. همچنین، آنها قادر به عرضهی تختههای ویژهای با مقاومت بیشتری در برابر رطوبت انتشار گاز فرمالدیید کمتر، مقاومت در برابر آتش با دانسیتههای بالاتر نیز هستند این پیشرفتها در تولید MDFهای استاندارد به واسطهی ایجاد تغییراتی در پروسههای تولید، استفاده از رزینهای مختلف و یا استفاده از افزودنیهای خاص، بوده است. افزایش در تولید این گونه تختههای استاندارد با خواص ویژه باعث شده است تا در حال حاضر از این تختهها در صنایع مبلمان، طراحی داخلی و صنایع ساختمانی و همچنین، در مصارف خارج از ساختمان استفاده شود.
نازک–MDF
تعدادی از کارخانجات تولید MDF در حال حاضر قادر به عرضهی تختههای باریکی از ضخامت ابتدایی ۸/۱ میلی متر به بالا هستند. این تختهها به خوبی میتوانند جایگزین تخته فیبر سخت و یا تخته لایه نازک شده و با افزودن دیگر مزایای آنها مانند داشتن سطوحی صاف درهر دو روی تخته و ظاهری یکدست حتی میتوان از آن بر روی تخته لایه به عنوان لایه نازک برای روکش کردن استفاده کرد. خصوصیات منحصر به فرد این نوع از MDFهای نازک آشکار میشود در حال حاضر مشخصات این تختههای باریک به روشنی در گروههای ضخامتی ۸/۱ تا ۵/۲ میلی متر، بزرگتر از ۵/۲ تا ۴ میلی متر و از ۴ تا ۶ میلی متر در استانداردهای اروپایی تعیین شده است و طراحان و سازندگان،کلیهی اطلاعات لازم برای استفادهی بهینه از این مواد در صنایع مبلمان و طراحی داخلی و نیز صنایع ساختمانی را در اختیار دارند.
استفادههای معمول این مواد در صنایع مبلمان شامل کفی کشوها،لایهپشتی کمدها و لایهمغذی در درهای قاب دار است. تمام اقدامات مربوط به پرداخت نهایی و یا هر گونه ترمیم سطحی که بر روی سطوح MDFهای ضخیم اجرا میشود در این نوع از MDFهای نازک قابل اجراست.
در داخل ساختمان، از MDFهای نازک برای ساخت دیوار و سطوح مورد استفاده در سقف به عنوان پوستهی دربهای سبک و تختههای دکوری میتوان استفاده کرد. تجربه نشان داده است که MDFهای نازک به راحتی با خط-کشهای استیل و یا حتی قیچی بریده میشوند. سوراخهای پانچ شده در سطح این تختهها نیز میتواند انواع دیگری از قابلیتهای این تختهها را به نمایش بگذارد، که میتوان انواع تختههای دکوری با قابلیت جذب صدا یا آگوستیک را نام برد. دیگر قابلیت این تختهها که ارزش این محصول را بیشتر نشان میدهد، ساخت محصولاتی با سطوح خمیده از این مواد است. میزهای کار، طاقچهها، پیشخوانهای مغازهها و …را میتوان با روی هم قرار دادن چندین لایه از MDFهای نازک و به اشکال و ضخامتهای مورد نظر و گوناگون تولید کرد.
MDF ضخیم
در حال حاضر تعدادی از کارخانجات MDF قادر به تولید تختههایی تا ضخامت ۶۰ میلی مترهستند. در حالی که تا چند سال گذشته امکان تولید تختههای با ضخامت بیش از ۳۰ میلی متر وجود نداشته است. سابق بر این مصرفکنندگانی که نیاز به MDFهای ضخیم داشتند، برای رسیدن به ضخامت مورد نظرشان مجبور بودند تا تعدادی از تختههای باریکتر را بر روی هم قرار دهند.مشخصات این قبیل تختههای ضخیم توسط استاندارد اروپا در گروههای بزرگتر از ۳۰ تا ۴۵ میلیمتر، تعیین و بهینه سازی شدهاند.
مهمترین کاربردهای متصور برای این قبیل تختههای ضخیم در ساختمانسازی و طرحهای مهندسی است. به عنوان مثال در ستونها، پایهها و آرکها یا طرحهای گنبدی شکل یعنی جایی که کیفیت خوب سطوح لبهها که از عمدهترین مزایای تختههای MDF است، میتواند نتایج خوبی را به بار بیاورد.
دیگر تواناییهای این تختهها، تحمل بار سنگین در کفسازی و قفسهسازی، پیشخوانها، نیمکتها و دربهای داخلی با نماهای قالب گیری شده ضخیم میباشد. فوائد دیگری مانند ماشینکاری خوب MDF، این مکان را داده تا چهارتراشهایی برای استفاده در پایههای صندلی قاب زیری و یا رویی در میزها از آنها تهیه شود. تختههای MDF ضخیم همچنان به عنوان مادهی خام مناسبی برای روکش شدن توسط روکشهای چوبی یا لایههای تزئینی در اشکال قالبی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
MDF بافرمالدیید کم (درجه E1)
مقدار فرمالید در MDFهای استاندارد میتواند در دامنهی مخصوص بسته به ویژگیهای طبیعی اوره فرمالدیید یا دیگر رزینهای مصرفی به عنوان مادهی اتصالدهنده تغییر کند.مقدار فرمالدیید محاسبه شده در MDF بدون فرمالدیید و بر اساس روش ۱۲۰EN(روش ایجاد منافذ)،از ۳۰گرم در هر ۱۰۰ گرم تجاوزنمیکند. (درجه۱-۶۲۲EN،E1).تختههای MDF که این نیاز را برآورده میکنند مورد توجه صنایع مبلمان طراحی داخلی یا ساختمان سازی میباشند، یعنی در محلهایی که تهویه هوا وجود داشته و همین مقدار ناچیز گاز فرمالدیید متصاعد شده نیز از محیط خارج میشود..
MDF با مقدار کم فرمالدیید (درجه۱-۶۲۲EN،E1) که در آن از ۹گرم در هر ۱۰۰ گرم تجاوز نمی کند به عنوان تختهی استاندارد در بعضی از کارخانجات تولید میشود و تعداد دیگر از کارخانجات میتوانند تختههایی با مقدار کم فرمالدیید و بسته به نیاز مشتری تولید کنند.
در تمام نقاطی که محدودیت تساعد گاز فرمالدیید مد نظر قرار دارد استفاده از MDFهایی با فرمالدیید کم پیشنهاد میشود. به عنوان مثال در مناطق مرطوب و در دمای بالا و بسته ساختمانهای مسکونی با نیازهای خاص، پناهگاهها، مدارس و بیمارستانها استفاده میشود. ازMDFهای محتوی مقدار کمی فرمالدیید میتوان در داخل ویترینها یا محفظههای داخل موزهها نیز استفاده کرد، چراکه در آنها گاز فرمالدیید میتواند باعث خوردگی فلزات یا دیگر مواد حساس شود. در هنگام استفاده از این تختهها در صنایع مبلمان و اجزای ساختمانی، توجه به شرایط آب و هوایی هر ناحیه باید مدنظر قرار گیرد. استفاده کنندگان همچنین باید به تاثیر انواع لایههای روکشی بر روی این تختهها توجه کنند.لایههایی مانند لاک الکل و فویلهای کاغذی میتوانند موجب افزایش مقدار تصاعد گاز فرمالدیید شده و پارهی دیگر از روکشها مثل لایههای پلاستیکی فویلهای PVC،لاک الکلهای پلی اورتانی و کاغذهای ملامینه میتوانند منجر به کاهش مقدار گاز فرمالدیید متصاعد شده از سطح تختههای MDF شوند.
MDF مقاوم در برابر رطوبت
تختههای MDF که مقاومتشان در برابر رطوبت در شرایط خارجی و رطوبت نسبی ۸۰% و تا حد کمی در رطوبتهای بالاتر، افزایش پیدا کرده است با افزایش استفاده از رزین اوره فرمالدیید یا دیگر رزینهای جایگزین و ضد آب ساخته شدهاند. تمامی ویژگیهای مطلوب در این قبیل تختهها حفظ شده،، در حالی که واکشیدگی کمتر و دوام بالاتر نیز به مزیتهای آن افزوده شده و آنها را برای استفاده در محیطهای خارجی و بدون پناه مناسب میسازد.
عملکرد ضد رطوبتی مورد نظر این تختهها در شرایط خارجی با آزمون قرار دادن نمونهها در سیکلهای رطوبتی دورهای و با سه تکرار صورت میگیرد. هر سیکل شامل یک مرحله غوطهوری در آب سرد،انجماد در هوا و خشک کردن در اجاق و در دمای ۷۰ درجهی سانتیگراد است.واکشیدگی ضخامت و مقاومت کششی عمود بر سطح (چسبندگی داخلی)، بعد از اتمام تیمارهای فوق محاسبه میشوند. EN622-5 اشاره به دو سری از MDFهای ضد آب دارد، که یکی برای استفادهی معمول در شرایط مرطوب و HLS است. MDF برای تختههای تحت فشار بار در شرایط مرطوب است.
کارکردهایی که میتوان برای این قبیل MDFهای ضد آب در نظر گرفت، میتواند شامل موارد زیر باشد:
– کابینتهای حمام- کابینتهای آشپزخانه- کف پوشها- تختههای پنجره- پروفیلهای دو جداره درب و پنجره- تختههای قرنیز
– تختههای راهپله- پروفیلها و دیگر قطعههای دکوری- تابلوهایی که تقریبا در نقاط مرطوب قرار میگیرند.
در محلهایی که به صورت متناوب تماس با آب وجود دارد مثل آشپزخانه یا حمام، باید در روکش کردن این تختهها بخصوص لبههای آن دقت زیادی اعمال شود.
MDF بیرونی (MDF.E)
در ادامه توسعه محصولات MDF، نوع بیرونی یا خارج از ساختمان آن نیز هم اکنون موجود است. کلیهی خصوصیات خوب مثل ماشینکاری و پرداختهای نهایی آن کاملا مناسب و به طور کلی مقاومتهای بیشتری از انواع معمولی خود دارد، ضمنا باید به این ویژگیها مزیتهای دیگری مثل مقاومت بالا در برابر شرایط خارج از ساختمان را اضافه کرد که در آن کلیهی سطوح و لبهها به طور مناسبی آببندی شده و دوام روکشهای به کار رفته در آنها بالا است، همچنین کلیهی این موارد مورد آزمایش قرار گرفته و نتیجه نیز رضایت بخش بوده است.
برای نشان دادن دوام این نوع از MDFها، تابلوهای جادهای از آنها ساخته شده و مدت ۸ سال بدون نشان دادن آثاری از تخریب در محل قرار گرفته بودند. بنابراین میتوان این قبیل تختهها را در ساخت تابلوهای فروشگاهها نیز بهکار برد. کارکردهای متصور برای این تختهها در بخش کنترل کیفیت کارخانهها با قرار دادن قطعهها در یک یا چند دورهی کهنهشدگی تسریع شده محاسبه و نتایج آن با نتایج میدانی همبستگی پیدا کردند.
با توجه به اینکه این نوع از MDFها در حال حاضر پیشرفتهای اولیه را پشت سر گذاشتهاند، در نتیجه مصرفکنندگان باید راهنمای استفاده ازآنها را از کارخانجات یا نمایندگیهای آنان تهیه کرده و در زمان استفاده و برشکاری این تختهها، اقدامات لازم را به دقت انجام دهند.کارکردهایی که برای MDFهای نوع خارج از ساختمان میتوان در نظر گرفت، شامل موارد زیر است:
– تابلوهای جادهای- تابلوهای تبلیغاتی و تجاری- تابلوهای تبلیغاتی و تجاری- تابلوهای مغازه یا نمایشی- نیمکتهای پارک و باغ
– کابین قایق و ادوات ورزشی چوبی- قفسه بندیهای خارجی
MDF های کند سوز
زمانی که MDFهای معمولی با استانداردهای مناسب هر کشوری مورد آزمایش قرار میگیرند، به نظر میرسد ضریب پخش شعله یا انتشار آن در این MDFها، مشابه دیگر صفحات چوبی یا خود چوب باشد. در بعضی حالات، افزایش مقاومت MDF در برابر اشتغال با پوشاندن سطح آن توسط رنگهای آماسکننده یا دیگر مواد شیمیایی خاص و با نسبت مشخص صورت میگیرد.
یک روش جایگزین برای کاهش سرعت پخش شعله در MDFهای استاندارد، میتواند اشباع تختههای ساخته شده در کارخانه یا در مراحل بعدی با کندسوزکنندههایی از قبیل نمکهای تاخیرانداز شعله با استفاده از روش فشار در خلاء و با استفاده از روش اشباعسازی باشد. در این روشها معمولا از مواد محلول در آب استفاده میشود که در اثر استفاده از آن مقداری از الیاف از سطح تخته جدا شده و در نتیجه با مقداری کاهش در مقاومتها روبرو خواهیم بود.
بهترین و موءثرترین روش برای کاهش سرعت پخش شعله در سطح MDF، اشباع الیاف آن در مرحلهی مناسبی در جریان تولید و با استفاده از نمکهای کندسوز کننده است. تختههایی که با استفاده از این روش کندسوز شدهاند در حال حاضر بیشتر در دسترس بوده و باید به نسبت بیشتری از تختههایی که پس از تولید اشباع میشوند، مصرف شوند. انواع زیادی از مواد مختلف هم برای تیمار نهایی بر روی تخته وجود دارند که اثر قابل ملاحظهای بر روی کند سوز کردن تخته ندارند.کاربردهای متصور برای MDFهای ضد آتش شامل:
– دیوارپوش و سقف پوش- سیستمهای جداسازی دفاتر- مبلمان اداری و قفسههای دستی- قفسههای فروشگاه و دکورهای ویترینی- اسکله و اتاقکهای کابین کشتی
روشهای آزمون مواد کندسوزکننده و تنظیمات و اطلاعات مربوط به این مواد برای ساختمانسازی در هر کشوری متفاوت است. صنایع، انواع مختلفی از این مواد با درجات مختلف کندسوزکنندگی را تولید میکنند تا بتواند چنین نیازهای متنوعی را پاسخگو باشد. با توجه به نبود استانداردهای اروپایی در این زمینه، استفادهکنندگان از این مواد باید به استانداردهای ملی و کدهای مربوطه در هنگام انتخاب و مصرف این مواد، مراجعه کنند.
MDF با وزن مخصوص بالا (HDF)
MDFهای استاندارد در دامنهی ضخامتی بین۱۲ تا ۱۹ میلیمتر و دانسیتهی ۷۰۰ تا ۸۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب تولید میشوند. در حال حاضر انواع MDF با دانسیتهی بالاتر یعنی با دانسیتهی بیش از ۸۰۰کیلوگرم بر متر مکعب نیز موجود است. این افزایش در دانسیته در اثر افزودن رزین به الیاف و افزایش دانسیتهی حجمی الیاف در کیک است. به علاوه افزایش فشار پرس تا رسیدن به ضخامت مورد نظر برای تختهی نهایی، همگی از فاکتورهایی هستند که در بالا رفتن دانسیته در این MDFهای موءثرند.
فشار پرس که از دو طرف به الیاف موجود بر کیک وارد میشود، باعث افزایش مقاومتها در تختهی نهایی شده و اجازهی تولید پروفیلهایی با اشکال پیچیدهتر و متراکمتر را میدهد. سطح کاملا فشرده شده و لبههای محکم در این تختهها به استفادهکنندگان این اجازه را میدهد تا حداقل عملیات نهایی را بر روی قطعهی کار انجام دهد. چندین کارخانهی تولید کنندهی دربهای آشپزخانه و تخت خواب به دلیل داشتن مزیتهای گفته شده در کار با این تخته و ماشین کاری ساده، از این تختههای سنگین در ساخت محصولاتشان استفاده میکنند.
پروسهی تولید این نوع از MDFها میتواند شبیه پروسهی تولید MDFهای معمولی باشد. همچنین تمام روشهای آماده سازی و عملیات پرداختکاری و.روکشزنی که در MDFهای معمولی صورت میپذیرد در این نوع از تختهها هم صورت گرفته و نتایج بهتری را نیز به همراه دارد.
استانداردهای اروپایی و یا ملی، شامل این نوع از MDFهای سنگین نمیشود کارخانجات تولیدکننده این نوع محصولات قادر خواهند بود تا تمام مشخصات محصولات تولیدی خود را بسته به نوع آنها تعیین کنند به عنوان یک قاعدهی کلی،MDFهای سنگین عملکرد بهتری را نسبت به MDF های استاندارد و در استاندارد صنایع EBM از خود نشان خواهند داد.
کارکردهای متصور برای MDFهای با دانسیته بالا شامل:
– قفسه بندیهای مورد استفاده در صنعت- میز کار نجاری- کف پوشهای تحت بار زیاد- پلکان- قابهای داخلی مبلمان- درهای آشپزخانه و اثاثیه اتاق خواب
استفادهکنندگان قبل از به کار بردن این تختهها در محلهایی که فشار استاتیک بالا یا فشارهای تکرار شونده وجود دارد باید با تولید کنندگان آن مشورت کرد.
MDF های با نمای دکوری
- · روکش چوبی
MDFهای استاندارد بر اساس روکشهای چوبی به فراوانی در صنایع مبلمان و طراحی داخلی استفاده میشوند.کارخانجات مبلمانسازی زیادی مایلند تا از MDFهای با روکش چوبی به خاطر ساده کردن فرایند تولید استفاده کنند. طراحان دکوراسیون داخلی و تولیدکنندگان کوچک صنایع مبلمان بدون وجود چنین تسهیلاتی نیز قادر خواهند بود تا انواع تختههای MDF با روکش چوبی را از تعدادی از کارخانجاتی که تولیدکنندگان متخصصی را در اختیار دارند، به دست آورند. این کارخانجات خدمات روکش، تختههای MDF را با استفاده از انواع استاندارد یا نمونههای خاصی از روکشها برای سلیقههای متفاوت تولیدکنندگان فراهم میکنند.
- · روکش ملامینه
دوام نهایی تنها با استفاده از روکشهای کاغذی ملامینهی اشباع شده در دمای بالا و با استفاده از فشار بالا حاصل میشود. از این روکشها در صنایع تخته خردهسازی استفادهی زیادی میشود. انواع مختلفی از این روکشها در طرحهای مختلف وجود دارد، که شامل طرحهایی با رنگهای ساده، طرحهای چوبی و طرحهای تصویری هستند که همگی دارای سطوحی صاف و یا در بافتهای متفاوت وجود دارد اگرچه به نظر میرسد، اما فقط کارخانجات مخصوصی قادر به تولید آن هستند. اما با این وجود انواع مختلفی از تختههای MDF و با طرحهای مختلف توسط همین کارخانجات محدود تهیه و به بازار عرضه میشود.
- · فویلهای کاغذی و PVC
تعدادی از تولیدکنندگان MDF و نیز بعضی از کارخانجات روکش قادر به تولید تختههای MDF با انواع متفاوتی از روکشهای کاغذی و PVC هستند. ضخامت، تاثیر دکوری و دوام این مواد سطحی برای مصارف متفاوت ممکن است با هم فرق داشته باشد، مثلا تختههایی با روکش مناسب و سطح خوب نیاز به عملیات نهایی را از بین میبرند. MDFهای روکش شده با کاغذهای طرحدار یا طرحهای ساده برای استفاده در سطوح دکوری یا دیگر موارد خاص، مانند تختههایی با سطح کاملا شیشهای و صاف توسط تعدادی از کارخانجات تولید میشوند.
- · سطوح دارای بافتهای برجسته
تعدادی از کارخانجات تولید MDF در حال حاضر تلاش میکنند، تا تختههای استانداردی با سطوح برجسته در یک فرایند اضافه تولید کنند، که در ادامه نقشهای مختلفی به طور موءثر بر روی آنها صورت خواهد گرفت.
- · لاک الکل
تعدادی از کارخانجات تولید MDF نیز در حال تلاش برای تولید تختههایی با نمای جلا خورده و با استفاده از لاک الکل برای مصارف دکوری هستند. این کارخانجات بخصوص این تختهها را با نمای چوبی و برای استفاده در پوستهی درها و پوشش دیوارها میسازند.
منبع: arameshsazan .ir
