در گفت‌وگوی صمت با رییس اتحادیه تولیدکنندگان مبلمان کشور مطرح شد
محمدحسن سیدزاده – گروه صنعت: با مدرن شدن سبک زندگی در ایران در دو دهه اخیر صنعت مبلمان به شکل ویژه‌ای اهمیت پیدا کرده و در سال‌های اخیر پیشرفت‌های قابل‌توجهی در زمینه تولیدات و ماشین‌آلات به چشم می‌خورد و رفته‌رفته در زمینه طراحی نیز درحال پیشرفت هستیم
اما این روزها صنعت مبلمان کشور به عنوان یکی از صنایع کوچک اما سودده و جوان در کشور با دو مقوله واردات و ارز مبادله‌ای دست به گریبان است. صمت برای بررسی اوضاع و احوال صنعت مبلمان کشور سراغ حسن احمدیان، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان ایران رفته تا این صنعت را بیشتر بررسی کند که در ادامه می‌خوانید:
هم‌اکنون وضعیت صنعت مبلمان را در کشور چگونه ارزیابی می‌کنید؟
صنعت مبلمان در دنیا جزو ۳ صنعت نخست صنایع کوچک دنیا مطرح است اما در ایران این صنعت بسیار مهجور قرار گرفته درحالی که صنعت مبلمان شامل مبلمان اداری، خانگی، پارکت، دیوار کوب، در، کمد و… بوده و به‌طور کلی در سال حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی دارد. صنعت مبلمان کشور در چند سال اخیر افت و خیزهای بسیاری داشته اما پس از ممنوعیت واردات این محصولات، تولید داخل بسیار تقویت شد به همین منظور صادرات نیز به شدت افزایش یافت اما پس از رفع ممنوعیت واردات افت تولید و صادرات نیز داشته‌ایم. یکی دیگر از دلایلی که باعث افت صادرات صنعت مبلمان کشور در امسال شده مشکلات ناشی از حضور داعش در کشور عراق است چراکه بخش قابل‌توجهی از صادرات مبلمان به اربیل عراق انجام می‌شود و حضور داعش فضای منطقه را به هم ریخته است.
مهم‌ترین مشکلاتی که اکنون صنعت مبلمان با آن دست به گریبان است، چیست؟
هم‌اکنون دو مسئله ویژه بر صنعت مبلمان کشور سایه انداخته که تاثیرات منفی برجای گذاشته است که یکی از چالش‌های اخیر این صنعت، ارز مبادله‌ای است، از آنجایی که بخش قابل‌توجهی از مواد اولیه این صنعت از خارج از کشور وارد می‌شود ارز مبادله‌ای برای واردات مواد اولیه به این صنعت اختصاص پیدا کرده بود اما به تازگی هیچ‌گونه ارز مبادله‌ای پرداخت نمی‌شود البته اختصاص نیافتن ارز مبادله‌ای به این صنعت را به طور رسمی اعلام نکرده‌اند اما زمان زیادی است که پرداختی انجام نشده است که این مسئله تاثیر مستقیم بر قیمت تمام‌شده محصولات خواهد گذاشت. یکی دیگر از مشکلات صنعت مبلمان پس از رفع ممنوعیت واردات مبلمان، قرارداد تعرفه ترجیحی ایران و ترکیه است که در کالاهای مختلف نزدیک به ۳۰ درصد تخفیف داده شده و به نوعی قیمت تمام‌شده واردات مبلمان کاهش پیدا کرده است. از سوی دیگر ارز مبادله‌ای مواد اولیه نیز پرداخت نمی‌شود که باعث افزایش قیمت تمام‌شده کالای داخلی شده است بنابراین فضای رقابتی را برای صنعت مبلمان سخت کرده است.
میزان واردات در زمان ممنوعیت و بعد از آن چقدر بود؟
پیش از ممنوعیت حدود ۲۰۰ میلیون دلار واردات در این صنعت انجام می‌شد که با ممنوعیت آن به حدود ۵ میلیون دلار رسید و این اختلاف توسط تولیدکنندگان داخلی تامین شد و ارزی از کشور خارج نشد اما نزدیک به یک‌سال است که با رفع ممنوعیت‌ها واردات به شدت افزایش پیدا کرده است.
ممنوعیت واردات و برداشتن آن‌چه تاثیراتی در این صنعت داشته است؟
صادرات صنعت مبلمان پیش از ممنوعیت واردات، حدود ۵ میلیون دلار بود اما پس از اعمال ممنوعیت، صادرات این صنعت به بالای ۲۰ میلیون دلار افزایش یافت و این روند تا حدود ۵۰ میلیون دلار نیز رسید اما با رفع دوباره ممنوعیت در امسال، صادرات افت قابل ملاحظه‌ای داشته است.
درحال‌حاضر چه تعداد واحد صنعتی در این صنعت فعالیت می‌کند؟
متاسفانه آمار دقیقی درباره تعداد واحدهای صنعتی فعال در این صنعت وجود ندارد اما می‌توان گفت بالغ بر ۵۰ هزار واحد صنفی تولیدی در این صنعت وجود دارد و بالغ بر ۵ درصد اشتغال ایجاد کرده است که نزدیک به ۳۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی دارد و جزو صنایع کوچک بسیار سودده و زود بازده است و نسبت به صنایع دیگر ارزش بسیار بالایی دارد اما متاسفانه توجه چندانی به این صنعت نمی‌شود.
چه میزان از مواد اولیه این صنعت از خارج کشور وارد می‌شود؟
بخش عمده مواد اولیه این صنعت وارداتی است به نحوی که در تامین نیاز ماده اولیه، چوب نئوپان تولید داخل نیاز این صنعت را پاسخگوست اما در زمینه تامین چوب ام‌دی‌اف، افزون‌بر ۳۰ درصد از تولید داخل تامین و حدود ۷۰ درصد نیز از خارج کشور وارد می‌شود و در تامین مواد اولیه پارچه و یراق‌آلات نیز بخش عمده‌ای از خارج کشور وارد می‌شود. البته تعرفه‌های فعلی مواد اولیه تاکنون مشکلی برای این صنعت ایجاد نکرده اما پرداخت نشدن ارز مبادله‌ای که حدود ۲۷۰۰ تومان خواهد بود، مشکلات زیادی در این زمینه ایجاد کرده است.
یکی از مشکلات امروزی صنایع، فرسودگی ماشین‌آلات است؛ آیا این صنعت نیز مبتلا به این مشکل شده است؟
در زمینه فناوری و ماشین‌آلات تولید مبلمان در ۱۰ سال گذشته رشد قابل‌توجهی داشته‌ایم اما ماشین‌آلات تولید مواد اولیه چوب نئوپان بسیار مستهلک و ضعیف هستند البته در چوب ام‌دی‌اف که امروز در این صنعت بسیار مورد توجه قرار گرفته ماشین‌آلات به‌روز وارد شده و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. یکی دیگر از بحث‌هایی که در این‌باره مطرح است، مواد اولیه مورد نیاز تولید چوب نئوپان و ام‌دی‌اف است که نیازمند کمک دولت برای تامین آن هستیم.
یکی از مسائل مهمی که در سال‌های اخیر در صنعت مبلمان کشور مطرح شده بحث طراحی‌های مبلمان است. برای تقویت این مسئله چه اقداماتی انجام شده است؟
مدتی بود که در زمینه طراحی‌های انجام شده در صنعت مبلمان نسبت به طراحی‌های روز دنیا کمی عقب‌تر حرکت می‌کردیم اما به‌تازگی پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در این صنعت انجام‌شده و از کشورهای اسپانیا، ایتالیا و ترکیه دعوت به‌عمل آمده و مذاکرات مستقیمی بین تولیدکنندگان داخلی با این کشورها از طریق اتحادیه انجام شده است همچنین از افراد متخصص ترکیه‌ای برای ارتقای کیفیت و طراحی درحال استفاده هستیم.
هم‌اکنون صنعت مبلمان ایران، بازارهای چه کشورهایی را در اختیار گرفته است؟
اتحادیه تولیدکنندگان مبلمان در تعیین شاخص‌هایی همچون بعد مسافت، دین و مذهب، نوع سلیقه و روابط اقتصادی و سیاسی بین کشورها و… به ۱۰ کشور هدف که بهترین جایگاه برای صادرات مبلمان ایران است، رسیده که این کشورها شامل عراق، آذربایجان، قزاقستان، تاجیکستان، ارمنستان، افغانستان، روسیه و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس می‌شود.
یکی از صنایعی که به‌طور مداوم و در دفعات مختلف اقدام به برگزاری نمایشگاه‌های متعدد در طول سال می‌کند، صنعت مبلمان است. این نمایشگاه‌ها تا چه اندازه در این صنعت تاثیرگذار بوده است؟
یکی از مباحث مطرح شده در صنعت مبلمان، برگزاری نمایشگاه‌های مختلف با رویکرد صادراتی و ارتقای تولیدکنندگان داخلی و شنیدن صدای مشتری از نظر سلیقه و طرح و مدل کیفیت همچون نمایشگاه بین‌المللی در زمینه مبلمان اداری و خانگی، ماشین‌آلات و یراق‌آلات توسط اتحادیه است. اما اتحادیه به‌شدت با نمایشگاه‌هایی که به‌صورت متفرقه در مکان‌هایی همچون مصلا، برج میلاد، سالن حجاب و… برگزار می‌شود مخالف است زیرا مبنایی جز بازار مکاره ندارد. معتقدیم برگزاری نمایشگاه باید با نگاه به ارقام صنعت و صادرات انجام شود و اگر تنها هدف، فروش باشد که به اندازه کافی بازار مبل در کشور وجود دارد تا به توزیع و فروش برسد.
