چوب فراوان ترین ماده در طبیعت است که توسط انسان استفاده شده است . این اساسی ترین ماده ساختمانی در جهان است که بشر از آن در طول تاریخ استفاده کرده است . در ابتدا چوب ماده حیاتی برای ساخت وسایل اولیه ، خانه ها ، قایق ها بود . سپس از آن برای ساخت بیشتر ظروف مفیدی که انسان برای بهبود کیفیت زندگی خود به آنها نیاز داشت استفاده شد . چوب تنها منابع طبیعی تجدید پذیر است . بنزین و زغال سنگ و سایر معادن در نهایت تمام می شوند اما جنگل ها پایدار هستند و می توانند به طور نامحدود چوب تولید کنند . چوب در دنیای اقتصاد از جایگاه برجسته ای برخوردار است . تولید سالانه چوب در جهان دو هزار و پانصد متر مربع است .
چوب فوق العاده قوی ، نسبتاً ارزان ، سازگار با محیط زیست ، گرم و دنج است . صدها یا حتی هزاران سال تاریخچه آن طول می کشد . این ماده همه کاره با هزاران کاربرد مختلف است . از نوشته محققان ، مورخان و باستان شناسان می توان استنباط كرد كه استفاده از چوب در ایران در عصر حجر امری رایج و معمول بوده است .
به گفته رومن گیرشمن ، باستان شناس فرانسوی روسی تبار که در ایران باستان تخصص داشت ، ایرانی بومی از چوب برای ساخت خانه های خود استفاده می کرد . با توجه به لوحهای سفالی که در شوش ( شهری واقع در استان خوزستان ) یافت شد ، نشان می دهد که در آن دوره از چوب برای ساخت سازهای زیادی مانند نردبان استفاده می شده است .
چوب در دربار ایران
علاوه بر این ، با مطالعه آثار مورخانی مانند هرودوت ( مورخ یونانی ) و گزنفون ( فیلسوف و مورخ یونان باستان ) می توان استنباط كرد كه استفاده از چوب در امپراتوری هخامنشی امری عادی و معمول بوده است .
1 . ( همچنین امپراتوری اول پارسی نیز نامیده می شود ، امپراتوری مستقر در آسیای غربی ، تاسیس شده توسط کوروش بزرگ ، 550 قبل از میلاد ) . طبق تحقیقات انجام شده در مورد مردم بومی شمال ایران که قرن ها قبل از آریایی ها در ایران زندگی می کردند ، مردم در سال 4200 قبل از میلاد از چوب برای ساخت کلبه های خود استفاده کردند .
در دوران هخامنشی شواهد نشان می دهد که جنگل ها و چوب برای هنرمندان و مردم از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بود . داریوش برای ساختن شهر شوش از چوب استفاده کرد . کوروش بزرگ برای کاشت درختان بسیار ارزش قائل بود . استفاده از چوب در معماری شوش و تخت جمشید مشاهده شده است . ساخت و معماری با استفاده از چوب در دوران هخامنشی بهبود یافته است . علاوه بر این از چوب در ساخت گنبدها استفاده می شد . قدیمی ترین آثار چوبی بعد از اسلام دو ستون چوبی است که در غرب ترکستان کشف شده است . قطعات چوبی بزرگ قبل از اسلام برای ساخت از چوب استفاده می شده است . معمولاً ظروفی که از چوب ساخته می شدند شامل : درها و پنجره ها ، ابزارهای صنعتی ، ابزارهای کشاورزی و جنگی بودند .
2 . برای تسخیر ساردیس ( شهر باستانی در محل سارت مدرن در استان مانیسا در ترکیه . ساردیس پایتخت پادشاهی باستان لیدیا ، یکی از شهرهای مهم امپراتوری پارس بود ) ، ایرانیان از ارابه های بزرگ که دارای برج چوبی بودند وسط آنها برای تیراندازها به منظور ایستادن روی آنها . در این دوره ، به غیر از سلاح ، از چوب برای کشاورزی ، کشتی و خانه سازی استفاده می شد . برخی از محققان اعلام کرده اند که بسیاری از پوششهای تخت جمشید با استفاده از چوب ساخته شده است .
3 . پایتخت تشریفاتی امپراتوری هخامنشی ( که در 60 کیلومتری شمال شرقی شهر شیراز در استان فارس واقع شده است ) از چوب ساخته شده اما در اثر آتش سوزی تخریب شده است .
4 . بعلاوه ، محققان دیگر اظهار داشتند که سقف کاخ داریوش ( مجموعه کاخ ساخته شده توسط داریوش اول پادشاه هخامنشی در شوش ، پایتخت مورد علاقه وی ) در شوش از چوب سرو ساخته شده است .
5 . در دوره اشکانیان ( معروف به امپراطوری آرساسید ، یک قدرت سیاسی و فرهنگی بزرگ ایرانی در ایران باستان و عراق بود ) ، استفاده از چوب در ساخت و ساز معمول بود . علاوه بر این در دوره ساسانیان از سیم پیچ چوبی برای استحکام دیوارها استفاده می شد.
6 . در دوره سلجوقی ( امپراتوری بزرگ سلجوقیان یک امپراتوری مسلمان سنی ترک – پارس قرون وسطی بود که از شاخه قینق ترکان اوغوز نشأت می گرفت ) ، نه تنها از چوب در هنر و صنعت استفاده می شد بلکه تزئینات آن نیز به ویژه مورد توجه قرار می گرفت.
از بررسی دو قسمت منبر ( که اکنون در موزه متروپولیتن نگهداری می شود ) استنباط شد که حکاکی روی چوب در دوره سلجوقیان بسیار رایج بوده است . منبت کاری در دوره تیموری ادامه داشت و می توان ترکیبی از نقوش ایرانی و چینی را مشاهده کرد . در قرن چهاردهم ، صنعت چوب از نظر زمینه فنی و هنری در ایران پیشرفت و توسعه یافت.
