چرم طبیعی کالایی هست که با دباغی از پوست حیوانات ساخته می شود و عمل دباغی آن را از کالایی فاسد شدنی از پوست خام به کالای فساد ناپذیر تبدیل می کند.
ساخت چرم و دباغی آن یک کار صنعتی نیست بلکه یک عمل هنرمندانه و جاودانه است که شخص چرم ساز علاوه بر تسلط به علمی شیمی و فیزیولوژی پوست باید یک هنرمند به تمام معنا باشد.
چرم کالایی است بی نهایت ارزشمند که از پوست حیوانات استحصال شده و لطافت منعکس کننده ای از روح و احساس حیوان ذی شعور را در برخواهد داشت و برای مراقبت از آن پیشنهاد می کنیم موارد زیر را در نظر داشته باشید.
انواع چرم
- آنالینی
- نیمه آنالینی
- پیگمنته شده
سطوح چرم های نیمه آنالینی و پیگمنته شده با انواع رزین و پیگمنت پوشانده می شوند. این پوشش ضمن محافظت از چرم، دوام آن را زیاد می کند و همینطور نگهداری سطوح چرمی را ساده تر می کند.
ولی همین سطح پوشش داده شده از طریق تماس با حلال و موادی که باعث سایندگی می شود مثل عرق بدن و بعضی از مواد شوینده کثیف می شوند. دقت کنید که قبل از شستشوی یا نظافت چرم باید نوع چرم استفاده شده در مبلمان تان را بشناسید چرا که بعضی شوینده ها باعث از بین رفتن چرم می شوند و به شما برای تمیز کردن آن کمکی نمی کند.
اگر روی مبلمان تان گرد و خاک نشسته و به مرور باعث کثیفی آن شده است می توانید با استفاده از دستمال خشک، گرد و خاک را از سطح چرم پاک کنید اما کثیفی حاصله از جوهر و مرکب و خودکار باید در طول زمان و بصورت چند مرحله ای توسط دستمال مرطوب پاک شود. در استفاده از مواد شوینده روی چرم با وسواس رفتار کنید چرا که مواد شوینده می تواند به شدت به مبل چرمی شما آسیب برساند.
چرم های آنالینی کدام است؟
این گونه چرم ها بطور عادی ساخته شده و دارای پوشش محافظ نیستند، چرم هایی نرم و ظاهری طبیعی دارند.
چرم های آنالینی دارای دو دسته طبیعی و غیرطبیعی است که دسته چرم های آنالینی غیر طبیعی دارای حالت مخملی (جیر یا نوبوک) است. چون این نوع چرم پوشش خاصی ندارد آلودگی را سریع نشان می دهد و به همین خاطر نگهداری از آن نیاز به زحمت و دقت بیشتری دارد.
آسیب هایی که مبلمان چرمی می بیند
در ادامه به آسیب هایی که ممکن است به چرم وارد شود به طور مختصر اشاره می کنیم.
- خراش برداشتن چرم
- بریده شدن چرم
- علامت برداشتن چرم
- کثیف شدن چرم
نبایدها در مورد چرم
چرم یک پوشش بسیار حساس و لطیف است و فکر نکنید که دوام مبلمان تان به خاطر چرمی بودن، بیشتر از پارچه است، البته که چرم عمر طولانی دارد اما به شرطی که نگهداری دقیق و اصولی را بلد باشید. در ادامه به چند کاری که نباید در طول عمر چرم انجام دهید اشاره می کنیم.
- توجه داشته باشید که نباید کوسن ها یا بخش هایی از مبل چرمی که قابلیت شستشو در ماشین لباسشویی دارند را داخل ماشین بیاندازید، این کار باعث وارد شدن آسیب های جدی به چرم خواهد شد.
- چرم را به خشکشویی برای شستشو تحویل ندهید!
- از عطر و ادکلن روی چرم استفاده نکنید.
- اشیاء سنگین را روی قسمت های چرمی مبل قرار ندهید.
مبلمان چرمی نیاز به نگهداری دقیق دارد، فکر کنید که مبل چرمی تان بخش زنده ی دکوراسیون شماست.
نگهداری عمومی و نظافت چرم
چرم های نیمه آنالینی و پیگمنته شده با موادی که پایه آب داشته باشند تمیز می شوند. محل هایی که بیشتر کثیف می شود باید بطور مرتب (هفته ای یک یا دوبار) با پارچه های حوله ای و آب گیر با اضافه کردن کمی آب به پارچه، آن را تمیز کرد.
بهتر است برای زدودن گرد و خاک و غبار از روی چرم از جارو برقی (بدون فرچه) استفاده کرد. دقت کنید که مکنده جاروبرقی لبه های تیز و برنده یا لبه هایی که باعث خط افتادن روی چرم شود نداشته باشد.
چرم های نبوک و آنالینی را به مواد شوینده آغشته نکنید، این کار باعث آسیب رساندن به چرم می شود.
اگر مبلمان چرمی تان را در انبار گذاشته اید
اگر مبل یا کالای چرمی تان را در انبار گذاشته اید و از آن استفاده نمی کنید باید هر از گاهی به آن سر بزنید و آن را مورد بازبینی قرار دهید و دقت کنید که :
- مبل چرمی تان خیس نباشد.
- مبل در معرض رطوبت نباشد و فضای انبار نمور نباشد.
- مبل چرمی را از زیر نور مستقیم خورشید خارج کنید.
- مبل و کالای چرمی باید در معرض گردش هوای خشک باشد.
- دقت کنید که در دسترس حشرات موذی مانند موریانه، رژه یا چنین حشره هایی نباشد.
- اگر چرم کپک زده بود، با پارچه نمدار کپک را پاک کنید و مبل را هوادهی کنید.
مواد نگهدارنده یا پاک کننده ؟
برای نگهداری و پاک کردن چرم دو گونه مواد شیمیایی مخصوص وجود دارد. اولی به مواد نگهدارنده چرم “Leather Conditioner” و دومی مواد پاک کننده و تمیز کننده چرم “Leather Cleaner” معروف است و عموما با نام های تجاری مختلفی در بازار موجود است.
اکثر این مواد را نمی توان به راحتی در بازار ایران پیدا کرد برای همین یک فرمول ساخت خانگی راحت از این دو ماده را با هم مرور می کنیم.
ماده پاک کننده خانگی بسازید
- یک پیمانه آب نه چندان گرم
- یک قاشق سوپ خوری صابون یا شامپو بچه
- ۳ قطره سرکه سفید
با ترکیب سه ماده ساده بالا که در هر خانه ای پیدا می شود و استفاده از یک پارچه نرم می توانید برای شستشو و پاک کردن مبل چرمی تان بدون نگرانی اقدام کنید.
ماده محافظت کننده یا نگهدارنده چرم
- آب یک پیمانه
- روغن زیتون مقدار بسیار کم
- روغن بزرک به مقدار کمتر از روغن زیتون
- ۳ قطره سرکه سفید
همینطور از محلول بالا نیز می توانید به عنوان ماده نگهداری کننده و پوشش دهنده چرم هر هفته یکبار یا دو هفته یکبار با استفاده از دستمال نرم روی مبل چرم تان استفاده کنید. این ماده به سالم ماندن پوشش چرمی مبل شما کمک می کند.
پاک کردن کپک و قارچ از روی چرم
به دلیل جذب رطوبت توسط چرم طبیعی، خصوصا در زمان انبار کردن مبل چرمی امکان کپک زدگی و قارچ گرفتن روی سطوح مبل وجود دارد.
اگر روی چرم لکه یا گرد های بسیار ریز سفید رنگ مایل به سبز دیدید و بوی ماندگی و نموری داشت احتمالا چرم مبل شما کپک زده است و برای از بین بردن آن باید از محلول زیر استفاده کنید.
با استفاده از یک پارچه سفید بدون پرز و آغشته کردن آن به محلول محل آلودگی را تمیز کنید و با استفاده از سشوار (باد خنک) یا پنکه، محل را خشک کنید.
پس از شستشو و خشک کردن محل کپک زدن، محلول نگهدارنده چرم تهیه کنید. به نسبت ۱ به ۲ از محلول سرکه سفید و روغن بزرک محلول را آماده کنید و با پارچه نرم و بدون پرز روی محل تمیز شده بکشید به صورتی که به خورد چرم برود و بگذارید یک شبانه روز بماند و سپس با یک پارچه بسیار نرم روی محل به آرامی بکشید تا آن را برق بیاندازید.
راه های مراقبت از مبل چرمی
برای نگهداری اصولی از مبل چرم یا کالای چرمی تان موارد زیر را در طول زمان عمر مبل رعایت کنید. رعایت این موارد باعث می شود تا چرم رویه کوبی شده مبل تان عمر بیشتری داشته باشد و زیبایی و سلامت خود را حفظ کند.
- مبل را در فاصله کمتر از ۳۰ سانتی متری رادیاتور قرار ندهید.
- مبل های چرمی نباید نزدیک شومینه های سوخت طبیعی باشند.
- مبل چرمی را در معرض مستقیم نور خورشید قرار ندهید (مگر محل هایی که پرده دارد و بصورت کوتاه مورد تابش نور قرار میگیرند)
- مبل چرمی را باید بصورت مرتب خاک گیری کنید و محل های نشیمن، دسته های مبل و پشتی آن را در صورت نیاز با دستمال مرطوب تمیز کنید.
- لااقل ماهی یک بار باید با استفاده از جاروبرقی، محل هایی از مبل که دسترسی به آن سخت هست را با جارو گرد گیری کنید.
- برای شستشوی مبل چرمی به هیچ عنوان از بخار شور استفاده نکنید.
- برای نظافت و شستشوی مبل چرمی از حلال های آلی و مواد شیمیایی سفید کننده و روغن ها و واکس هایی که برای کفش هستند استفاده نکنید.
پاک کردن لکه از روی مبل چرمی
- لکه های معمولی روی مبل چرمی را با استفاده از پارچه نمدار نرم می توان پاک کرد و در صورتی که نیاز به شوینده باشد، ساده ترین و در دسترس ترین شوینده، پارچه نمدار آغشته به صابون است.
- لکه های کثیفی معمولی که با پارچه نمدار آغشته به صابون پاک نمی شوند و دچار سفتی شده اند را می توان با پاک کن پاک کرد.
- برای پاک کردن لکه آدامس از روی مبل چرمی با گذاشتن یک قطعه یخ داخل کیسه فریزر و کشیدن آن روی آدامس، باعث سفت شدن آدامس شده و می توان آن را از روی مبل جدا کرد.
- اگر بخش هایی از آدامس بعد از برداشتن، روی مبل باقی ماند می توان با حرارت بسیار ملایم سشوار (دقت کنید حرارت کم) و سپس چسباندن یک نوار چسب روی محل و برداشتن نوار چسب، لکه های باقی مانده آدامس را از روی مبل جدا کرد و در نهایت باز هم اگر چیزی باقی مانده بود با پاک کن محل را به آرامی تمیز کنید.
- برای پاک کردن لکه چربی شمع در آغاز باقی مانده شمع را از روی مبل جمع کنید و یک پارچه خیس اطراف لکه گِرد کنید تا آن محدوده را بپوشاند و سپس با سشوار با حرارت کم روی لکه بگیرید و با استفاده از مخلوط آب و آرد سیب زمینی محل را بشویید و پساب و کثیفی باقی مانده را با اسفنج یا دستمال از روی مبل پاک کنید.
- برای پاک کردن لکه چربی نیز می توانید از پارچه نمدار یا پارچه خیس آغشته به صابون استفاده کنید.
- برای پاک کردن لکه قارچ و کپک از روی چرم می توانید از پارچه آغشته به محلولی که در بالا گفتیم (آب و الکل سفید) استفاده کنید.
- اگر مبل چرمی به لکه جوهر آغشته شده محل کثیفی را به اسپری موی سر یا سایر اسپری های آرایشی آغشته کنید و بعد از مدت کوتاه، محل را با پارچه نرم تمیز کنید.
- برای پاک کردن لکه خون از روی مبل چرمی از پارچه نمدار استفاده کنید و بگذارید بصورت طبیعی خشک شود.
- همینطور برای پاک کردن لکه نمک و شوره زدگی از محلول مساوی سرکه سفید و آب استفاده کنید.
پاک کردن لکه عرق از روی چرم
برای پاک کردن لکه عرق که خصوصا در محل دسته ها و تکیه گاه مبل چرمی ایجاد می شود از محلول زیر باید استفاده کنید.
- سه پیمانه آب
- یک پیمانه سرکه سفید
یک پارچه نرم را در محلول فرو ببرید و سپس پارچه را بچلانید تا فقط پارچه نمدار یا کمی خیس باشد و محل لکه عرق را به آرامی با پارچه بکشید و تمیز کنید و سپس با پارچه دیگری که با آب (به تنهایی) آغشته شده است تمیز کنید و در نهایت با یک پارچه دیگر نرم که کاملا خشک است محل را خشک کنید
بعد از تمیز کردن و انجام مراحل بالا با استفاده از مواد نگهدارنده که در بالای این مطلب تهیه آن را آموزش دادیم، روی محل بکشید تا چرم مبل شما کاملا براق شود. دقت کنید که هیچگاه نباید از حلال ها و مواد شیمیایی قوی برای زدودن لکه ها از روی چرم استفاده کنید، این کار باعث می شود چرم مبل شما آسیب ببیند.