همدان سال‌هاست منبت‌کاران تویسرکانی با سرانگشت دستان هنرمندشان نغمه عشقشان را بر چوب می نوازند و حاصلش منبتی زیبا و ظریف به نام «گلریز» است. طرحی که ریشه در دل هنرمندان این دیار دارد و مثالش را در هیچ کجای ایران نمی توان یافت.
روستای بسیار زیبای اشترمل خاستگاه این‌هنر زیبا است و به واسطه داشتن مردان و زنانی هنرمند در حیطه مبل منبت، گلریز قدمتی دیرینه دارد به طوریکه آثار منبت بی بدیل استاد صالحی، استاد بیات و استاد کوروند گویای این مهم بوده که این هنر را نسل به نسل با روش استاد- شاگردی ادامه دادند و به همین واسطه این هنر زیبا و ظریف نشان ملی منبت را از آن خود کرد و اینک منبت گلریز تویسرکان به ثبت ملی رسیده است. در جوار روستای اشترمل روستاهای دیگری چون سیدشهاب و جیجانکوه نیز مهد پرورش صنعتگران مبل منبت هستند.
احداث بازارچه صنایع دستی در تویسرکان
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان تویسرکان در گفت‌وگو با ایسنا، با تأکید بر اینکه منبت گلریز این شهرستان در سراسر کشور بی نظیر است، اظهار کرد: به دنبال ایجاد بازارچه صنایع دستی به منظور معرفی هر چه بیشتر مبل منبت تویسرکان هستیم چرا که این صنعت هم از نظر کیفیت و هم از نظر قیمت نسبت به سایر نقاط دیگر استان و کشور مناسب تر است.
اسحاق ترکاشوند گفت: با توجه به سومین جلسه شورای عالی صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی که در ۳۱ تیرماه سالجاری برگزار شد، تویسرکان به عنوان شهر ملی منبت گلریز انتخاب و بعدها این مهم توسط وزیر میراث فرهنگی به استاندار ابلاغ شد. ملی شدن منبت گلریز نقش بسیار مهمی در شناساندن صنعت مبل منبت تویسرکان به مردم سراسر کشور دارد.
وی با بیان اینک سبک منبت گلریز تویسرکان بی نظیر و ممتاز است، تصریح کرد: از این رو به دنبال فرصت مناسبی هستیم تا جشنی برای این هنردست ویژه هنرمندان تویسرکانی برپا کنیم و با رونمایی از تمبر و اجرای برنامه های متنوع دیگر اقدام درخور توجهی برای معرفی هرچه بیشتر این هنر ظریف و زیبا به سراسر کشور انجام دهیم.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان تویسرکان خاطرنشان کرد: سبک خاص منبت گلریز تنها متعلق به تویسرکانی هاست و تنها با هنر دستان منبت کاران بدون استفاده از هیچ نوع دستگاهی بر روی چوب ها نقش می بندد.
۲۲ درصد شاغلان تویسرکان در حوزه صنایع دستی فعالیت می‌کنند
وی در ادامه با بیان اینکه از ۵۶۰۶ کارگاه صنایع دستی در سطح شهرستان، ۴۷۵۱ کارگاه در حوزه مبل و منبت فعال هستند، یادآور شد: تعداد شاغلان صنایع دستی شهرستان نیز حدود ۸۷۰۰ نفر است که از این تعداد ۷۷۵۳ نفر به طور خاص در رشته مبل منبت مشغول به کار هستند.
ترکاشوند تعداد بیمه شدگان در حوزه صنایع دستی را در حدود ۲۲۲۰ نفر اعلام کرد و افزود: در واقع ۲۰ تا ۲۲ درصد جمعیت شاغل شهرستان در حوزه های مرتبط با صنایع دستی و به طور ویژه در صنعت مبل منبت فعالیت می کنند.
وی به نبود بازارچه صنایع دستی در تویسرکان هم اشاره کرد و گفت: بازارچه صنایع دستی حلقه مفقوده صنایع دستی تویسرکان است، با این حال خوشبختانه با رایزنی های انجام شده بین صاحب ترمینال جاده کرمانشاه و اداره راه و شهرسازی، مجوز تغییر کاربری این مکان از حمل و نقل و انباری به تجاری- گردشگری به منظور ساخت سایت صنایع دستی، ایجاد بازارچه و نمایشگاه مبل منبت اخذ شده است.
ترکاشوند ابرازامیدواری کرد که با ملی شدن منبت گلریز و ایجاد بازارچه صنایع دستی، حوزه مبل منبت شهرستان هم رونق بیشتری به خود بگیرد چرا که این هنر زیبا نسبت به سراسر کشور با کیفیت بهتری تولید می شود و ارزان تر و مناسب تر به دست تولیدکننده می رسد.
