بهبود عملکرد کارگاه نجاری ازجمله خواسته‌هایی است که همه ما فعالان صنعت چوب به آن توجه ویژه‌ای داریم. همه دوست دارند در محیط کار خود تغییراتی ایجاد کنند تا بهره‌وری بیشتری برای خود و کارگران فعال در کارگاه نجاری ایجاد کنند. ما در این نوشته به نکته‌هایی ساده و آسان اشاره خواهیم کرد که برای داشتن کارگاهی بهتر برای کار کردن و بهبود عملکرد کارگاه نجاری به شما کمک خواهد کرد. با ما در ادامه همراه باشید.
نکته‌های ساده برای استفاده از سنباده
سنباده زدن ابزارآلات شاید آسان به نظر برسد؛ اما با ابزار مخصوص و کاغذ سنباده باکیفیت بالا، نتیجه بهتری خواهید گرفت. شما می‌توانید سنباده کاری را با دست یا دستگاه‌های سنباده زنی انجام دهید. همان‌طور که می‌دانید سنباده کاری با دستگاه سریع‌تر کارها را پیش می‌برد؛ اما گاهی امکان سنباده کاری با دستگاه را نخواهید داشت و باید به نیروی دستان خود متکی شوید.
یکی از مزایای سنباده کاری با دست این هست که گرد و خاک کمتری در فضا پخش می‌شود. از معایب سنباده زنی با دست می‌توان به خستگی استادکار اشاره کرد و همچنین سرعت کمتری در سنباده زنی خواهید داشت.
برای افزایش سرعت و کیفیت سنباده کاری می‌توانید از پد سنباده استفاده کنید. با کمک پد سنباده فشار دست به‌صورت یکنواخت تقسیم می‌شود و از چین خوردگی و لوله شدن کاغذ سنباده جلوگیری می‌شود.
هر چند وقت یک‌بار کاغذ سنباده را تعویض کنید. کاغذ سنباده پس از گذشت مدت زمان زبری خود را از دست می‌دهد و باید آن را با سنباده جدید جایگزین کنید. البته خوشبختانه در رنگ کاری چوب، حتی کاغذ سنباده قدیمی هم مورد استفاده قرار می‌گیرند و به سادگی دور انداخته نمی‌شود. (در مرحله سنباده زنی بعد از سیلر کاری) پس سنباده‌های کارکرده را به راحتی دور نی اندازید.
برای سنباده کاری ابتدا از سنباده دانه درشت و شماره کم شروع کنید تا پستی و بلندی‌های اصلی و سنگین گرفته شود و در مرحله بعد از سنباده‌هایی با شماره بالاتر استفاده کنید و به عنوان مثال سنباده شماره ۸۰ بسیار زبرتر از سنباده شماره ۲۰۰ هست.
برای رنگ زدن قسمت‌هایی که از قبل رنگ شده‌اند از سنباده‌ای استفاده کنید که زبرتر هستند. سنباده زبر با قدرت بیشتری لایه رنگ را بر می‌دارد و سریع‌تر به سطح چوب خواهید رسید. پس از سنباده کاری سنگین، با سنباده نرم‌تر کار را صاف و صیقلی کنید.
اگر سنباده در اثر برخورد با صمغ درخت کثیف شد، با مقداری گازوئیل یا نفت یا بنزین می‌توانید صمغ را به راحتی پاک کنید.
پیچ ام دی اف یا پیچ کناف؟!
همان‌طور که می‌دانید پیچ‌های مشکی معروف به پیچ MDF در دو نوع رزوه بلند و رزوه کوتاه در بازار به فروش می‌رسند. در هنگام خرید این پیچ‌ها از فروشگاه‌های ابزار یراق به این نکته توجه داشته باشید که فروشنده به‌اشتباه پیچ دیوارهای گچی را به شما نفروشد.
این پیچ‌ها دارای دندانه‌های ریز با گام‌های کوتاه هستند که مناسب اتصال پنل های گچی به پروفیل‌های فلزی هستند. پیچ‌های مخصوص MDF دارای دندانه‌هایی با ارتفاع بلندتر هستند و فاصله بین رزوه‌های آن به‌مراتب بیشتر هست. برای پنل های چوبی و ام دی اف فقط پیچ مخصوص MDF پیشنهاد می‌شود چوب به راحتی می‌تواند دو ورق چوبی را به هم محکم کند.
رطوبت چوب را دست گم نگیرید!
هنگام ساختن هر چیزی با استفاده از چوب شما باید میزان رطوبت موجود در هر قطعه چوب را بدانید. معمولاً شرکت‌های بزرگ تولید کننده لوازم چوبی (مخصوصاً پارکت چوبی) بر اساس رطوبت شهر محل نصب پارکت رطوبت چوب را سفارشی سازی می‌کنند.
همان‌طور که می‌دانید چوب هم در زمان از دست دادن رطوبت و هم در زمان جذب رطوبت تغییر حالت می‌دهد. به همین منظور تولید کننده‌های حرفه‌ای صنعت چوب بر اساس رطوبت غالب محل نصب سازه، رطوبت چوب را تنظیم می‌کنند.
چوبی که زیادی خشک باشد با ورود به یک محل مرطوب رطوبت جذب می‌کند و به اصلاح کمی باد می‌کند و چوبی که مرطوب و خیس باشد، پس از انتقال به یک منطقه گرم و خشک ترک می‌گرید و یا اینکه دچار پیچیدگی و اعوجاج می‌شود.
کارشناسان معتقدند ۸۰ درصد مشکلات در نجاری و نارضایتی مشتریان به خاطر محاسبات اشتباه اساتید نجار در تنظیم میزان رطوبت چوب است. در بیشتر موارد به خاطر خیس بودن چوب در کارگاه، مشتری پس از انتقال سازه چوبی به خانه شاهد این خواهد بود که سازه از نقاط اتصال چوب‌ها به هم ترک می‌گیرد.
بنابراین دانستن میزان رطوبت موجود در هر قطعه چوب قبل از استفاده آن امری مهم است. با توجه به اینکه در محیط خانه به‌واسطه روشن بودن لوازم سرمایشی و گرمایشی، رطوبت کمتری وجود دارد، چوب به این تغییر دما و رطوبت واکنش نشان می‌دهد.
یک ترفند جالب برای اجرای چسب روی چوب
استفاده از چسب چوب و چسب کاری برای اتصال دو قطعه چوبی امری مرسوم و مهم است. در پروسه اجرای چسب گاهی مقداری چسب در محل اتصال دو قطعه چوبی و یا در اطراف آن به چوب برخورد می‌کند. با توجه به اینکه چسب چوب پس از خشک شدن لکه زیادی ندارد، برخی دوستان تازه‌کار فکر می‌کنند که آغشته شدن چوب به چسب مشکلی ایجاد نمی‌کند.
اگر تجربه این کار را داشته باشید، حتماً متوجه شده‌اید که در زمان رنگ کاری همین نقاطی که به چسب آغشته شده بود، رنگ را به خود جذب نمی‌کند و موجب ایجاد لکه با سفیدی روی چوب می‌شود.
اما راهکار بهبود عملکرد کارگاه نجاری چیست؟
برای جلوگیری از به وجود آمدن لکه‌ای که در اثر ریخته شدن چسب در زمان اتصال به وجود می‌آید، ابتدا دو قطعه چوبی را از محل اتصال بدون چسب به هم وصل کنید.
نوار چسبی را برداشته و در اطراف محل اتصال بپیچید و با استفاده از یک چاقوی تیز نوار چسب را بِبُرید.
سپس قطعه‌ها را از هم جدا کنید. چسب را اضافه کنید و قطعه‌ها رو دوباره به هم متصل کنید. چسب بر روی نوار چسب ریخته می‌شود نه بر روی چوب… به همین سادگی یک کار تمیز و بدون ایراد را اجرا خواهید کرد.
همچنین می‌توانید با استفاده از یک دستمال خیس قطره چسب‌های ریخته شده روی چوب را پاک کنید. با توجه به اینکه چسب چوب‌های معمول پایه آب هستند، به راحتی از روی چوب پاک می‌شوند.
انتخاب گونیا مناسب را جدی بگیرید!
اندازه گیری دقیق و برش چوب در زوایای مختلف از توانایی هست که یک نجار باید به آن احاطه داشته باشد. اجرای درست زاویه باید با ابزارهای مخصوص به آن انجام پذیرد. گونیا یکی از ابزارهای اندازه گیری و محاسباتی مهم در صنعت چوب است. برای خرید گونیا حتماً کمی بیشتر هزینه کنید و یک گونیا حرفه‌ای و باکیفیت و دقیق خریداری نمایید.
در برخی موارد دیده‌ایم که یک گونیا خراب و ناسالم موجب انجام محاسبات اشتباه توسط استادکار و در نهایت اجرای یک کار بی‌کیفیت شده است.
محیط کار خود را تمیز نگه دارید
یکی دیگر از راه های بهبود عملکرد کارگاه نجاری جمع کردن اشغال و پوشال و خاک اره و ابزار از روی زمین محل کارتان می‌تواند یکی از نشانه‌های انجام کار دقیق و باحوصله باشد. نامرتب بودن کارگاه تأثیر بسزایی در تلف شدن وقت شما در انجام کار و به خطر افتادن سلامتی شما دارد.
یک نکته دیگر: فقط ابزاری را بیرون نگه دارید که روزانه و به‌طور روتین مورد استفاده قرار می‌گیرند.
بقیه ابزارها که اضافی‌اند باید جایی قرار گیرند که از قبل برای قرار دادن ابزارها انتخاب کردید تا زمانی که به آن‌ها احتیاج داشتید مورد استفاده قرار گیرند (مانند قفسه و جعبه ابزار).
برای بهبود عملکرد کارگاه نجاری آیا به نور کارگاه توجه دارید؟
نور مناسب برای کارگاه‌های فنی باید تأمین شود. استادکار و کارگرها باید به‌تمامی بخش‌های کارگاه تسلط داشته باشند و دید کافی و واضح وجود داشته باشد.
شما باید در نورپردازی محیط کارگاه خود به‌گونه‌ای اقدام کنید که بتوانید در هر زاویه و بخشی از کارگاه بدون ایجاد سایه کار کنید. وجود سایه در کار قدرت دید شما را کم می‌کند و ممکن است اشتباهاتی در هنگام کار مرتکب شوید.
برای نورپردازی کارگاه خود به موارد زیر توجه داشته باشید:
منابع نوری کافی در سقف و دیوار قرار دهید تا محیط کارگاه روشن شود.
در صورت نیاز لامپی برای تمرکز کردن (زوم کردن) در نزدیکی خود داشته باشید که امکان تنظیم آن در مسیر دلخواه را داشته باشد. (مانند لامپ سیار)
اگر در قسمتی کار می‌کنید که نیاز به نوری متمرکزتر و بیشتر هست لامپی بر روی ابزارتان قرار دهید تا بر روی یک نقطه تمرکز کافی داشته باشید.
دیوار و سقف سفید باعث پخش شدن بیشتر نور می‌شوند. شما می‌توانید با رنگ کاری دیواره و سقف و کف کارگاه، محیط کارتان را روشن‌تر کنید و دید کافی داشته باشید.
تیغه‌ها را همیشه تیز نگه دارید
کند شدن ابزاری مانند تیغه، رنده و مغار باعث می‌شود که نتوانید به راحتی کار کنید. کند شدن این ابزار باعث می‌شوند که در هنگام بریدن چوب شاهد ریش‌ریش شدن و شکسته شدن آن باشیم. همچنین کار با دستگاه‌هایی که تیغه آن بسیار کند هست بسیار سخت و خطر آفرین خواهد بود.
نمی‌توان انتظار داشت با تیغه‌های کند و ضعیف، برش تمیز و باکیفیت داشته باشیم. به عنوان مثال تفاوت انجام کار با یک مغار سالم و تیز با مغار کند برای همه ما قابل درک هست.
سخن پایانی:
اگر شما یک استادکار قدیمی باشید و یا علاقه‌مند به نجاری و هنرهای چوبی و فعالیت در صنعت چوب، باید اطلاعات خود را به‌روز نگه دارید و طبق استانداردهای روز پیش بروید. تلاش کنید همیشه بیاموزید و دانش خود را در کار خود بالاتر ببرید. ما در آیچوب تلاش می‌کنیم هر روز با مطالب و آموزش‌های جدید با شما همراه باشید.
سپاس از همراهی شما
